Tem truy xuất nguồn gốc QR code là một loại tem nhãn có chứa mã QR, cho phép người tiêu dùng và doanh nghiệp dễ dàng truy cập thông tin chi tiết về vòng đời của một sản phẩm, từ nguyên liệu thô, quá trình sản xuất, đóng gói, vận chuyển, cho đến khi đến tay người tiêu dùng.
Cách hoạt động
- Mã hóa thông tin: Các dữ liệu liên quan đến sản phẩm (ví dụ: ngày sản xuất, hạn sử dụng, thông tin nhà sản xuất, nguồn gốc nguyên liệu, các chứng nhận chất lượng…) được số hóa và mã hóa vào một mã QR duy nhất.
- Dán tem: Tem chứa mã QR này được dán trực tiếp lên bao bì sản phẩm.
- Quét và truy cập: Người dùng chỉ cần sử dụng điện thoại thông minh (có cài đặt ứng dụng quét mã QR hoặc camera điện thoại) để quét mã. Ngay lập tức, thông tin chi tiết về sản phẩm sẽ hiển thị trên màn hình.
Lợi ích
Đối với người tiêu dùng
- Minh bạch thông tin: Dễ dàng xác minh nguồn gốc, chất lượng và độ an toàn của sản phẩm, giúp an tâm hơn khi mua sắm.
- Chống hàng giả: Giúp người tiêu dùng tự bảo vệ quyền lợi của mình bằng cách phân biệt sản phẩm chính hãng với hàng giả, hàng kém chất lượng.
Đối với doanh nghiệp
- Gia tăng uy tín và niềm tin: Nâng cao hình ảnh thương hiệu trong mắt khách hàng nhờ sự minh bạch về nguồn gốc xuất xứ.
- Quản lý hiệu quả: Hỗ trợ quản lý hàng hóa, kiểm soát chất lượng và thu hồi sản phẩm dễ dàng hơn nếu có sự cố.
- Tối ưu hóa quy trình: Giúp theo dõi chuỗi cung ứng, từ đó tối ưu hóa quy trình sản xuất và phân phối.
Quy định pháp lý tại Việt Nam
Hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa bắt buộc tất cả các doanh nghiệp phải áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc cho mọi loại hàng hóa. Tuy nhiên, việc này được khuyến khích mạnh mẽ và trở thành tiêu chí bắt buộc trong một số lĩnh vực (như nông sản, thực phẩm xuất khẩu). Các văn bản pháp lý liên quan như Thông tư 02/2024/TT-BKHCN quy định về quản lý truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa đang dần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho hoạt động này.
